ساختن و مدیریت یک فروشگاه آنلاین می‌تواند کار بسیار پیچیده‌ای باشد. مخصوصا اگر شما در انتخاب پلتفرم مناسب، اشتباه کرده باشید. خبر خوب آن است که گزینه‌های بسیار زیادی برای کسب و کار شما وجود دارد. متقابلا، مشکل بزرگ غالب مالکان کسب‌و‌کارها، پیدا کردن راه‌حلی ایده‌آل برای طراحی و راه‌اندازی سایت فروشگاه اینترنتی و فروش محصولات یا خدماتشان است. البته پیش از هر کاری، باید نکاتی را برای راه‌اندازی فروشگاه آنلاین در نظر داشته باشید و بعد دست به انتخاب بزنید.
هر پلتفرمی مزایا و معایب خودش را دارد و هر سرویسی، برای کاربران و کسب‌و‌کارهای خاصی طراحی و بهینه‌سازی شده است. اما پیش از آن که به سراغ مقایسه پلتفرم‌ها برویم، باید انتخاب کنید که یک سرویس فروشگاه‌ساز می‌خواهید یا می‌خواهید کنترل تمام بخش‌های پلتفرم را در اختیار داشته باشید.
فهرست مطالب
پلتفرم چیست؟
اما کلمه پلتفرم به چه چیزی اشاره دارد؟ یک پلتفرم، فناوری جادویی‌ای است که سایت‌ها با کمک آن‌ها و بر اساسشان کار می‌کنند. بیشتر وب‌سایت‌ها از انواع مختلف پلتفرم مثل پلتفرم‌های میزبانی و هاستینگ، زبان‌های برنامه‌نویسی، ابزار توسعه وب و خدمات مدیریت محتوا استفاده می‌کنند. در این مقاله هرگاه به کلمه پلتفرم اشاره می‌کنیم، منظورمان خدمات میزبانی و مدیریت محتوا است.
میزبانی به بخشی از سایت شما گفته می‌شود که کاربران با آن سروکار ندارند. در حقیقت تمام بستر وبسایتتان روی هاست شما قرار دارد. هاست حافظه و بخشی است که سایتتان را روی آن در اینترنت آپلود کرده‌اید.
خدمات مدیریت محتوا، به سرویس‌هایی گفته می‌شود که کار نگهداری از وب‌سایت را آسان‌تر می‌کنند. شما با سرویس‌های مدیریت محتوا می‌توانید سایت فروشگاه اینترنتی خود را راه‌اندازی و مدیریت کنید. سرویس‌های مدیریت محتوا دو نوع دارند. نوع اول سرویس‌هایی مثل وردپرس، جوملا، پرستاشاپ و مجنتو هستند که برای استفاده از آن‌ها غالبا به یک هاست و سرویس خودمیزبان نیاز دارید. نوع دوم خدمات مدیریت محتوا، فروشگاه‌سازها هستند که کار را برای تجارت الکترونیک شما آسان‌تر و بهینه‌تر می‌کنند.
پلتفرم خودمیزبان سایت فروشگاه اینترنتی
وقتی از سرویس‌های خودمیزبان (Self-hosted) سخن می‌گویم، به گستره وسیعی از قابلیت‌های متن‌باز اشاره می‌کنیم که برای میزبانی و راه‌اندازی صفحات وب ضروری هستند. محبوب‌ترین پلتفرم‌ها، مثل ووکامرس، جوملا، مجنتو و پرستاشاپ، به خوبی طراحی و بایگانی شده‌اند و می‌توانید هر تغییری که دلتان خواست را رویشان اعمال کنید. این موضوع، اختیار کنترلی وسیع در سایت فروشگاه آنلاینتان را به شما می‌دهد. گزینه‌های متفاوت و توانایی شخصی‌سازی که در یک سرویس خودمیزبان دارید، در خدمات یک فروشگاه‌ساز پیدا نخواهید کرد. اگر به دنبال قابلیت‌های بیشتری هستید، می‌توانید پلاگین‌ها و افزونه‌هایی را استفاده کنید که استفاده از آن‌ها را امکان‌پذیر می‌کنند و سهولت می‌بخشند. می‌توانید امکانات جدید را با استفاده از ابزار وب طراحی کنید، یا کسی را استخدام کنید که آن‌ها برایتان بسازد.
با تمام آن چه گفته شد، شما آزادی عمل دارید که وب‌سایت فروشگاه آنلاین خود را روی هر سرویس هاستی راه‌اندازی و از هر پلتفرمی برای سازماندهی و فروش محصولاتتان استفاده کنید. عدم اتصال به یک سرویس مرکزی، به این معناست که می‌توانید با گسترش کسب‌و‌کارتان، وب‌سایت خود را بزرگ کنید و بخش‌های بیشتری به آن بیفزایید. همچنین انعطاف‌پذیری خدمات معروفی مثل وردپرس، جوملا و پرستاشاپ کمک می‌کنند که بتوانید در هر زمانی که خواستید به سرویس جدیدتر و بهتری کوچ کنید یا از شرکت خدمات‌دهنده‌ای که سایتتان را پشتیبانی می‌کند، سرویس جدیدتری بخواهید. شاید این پروسه سخت‌تر از آن‌چه که واقعا هست به نظر بیاید اما باید در نظر داشته باشید که سرویس‌های ارائه‌دهنده خدمات میزبانی و هاست سایت فروشگاه آنلاین، به شما در راه‌اندازی آن کمک می‌کنند.
سرویس‌های خودمیزبان جذاب به نظر می‌آیند اما هنوز نباید تصمیم خودتان را بگیرید. اجازه بدهید پیش از هر گونه نتیجه‌گیری، به سراغ معایب این نوع خدمات برویم.
معایب پلتفرم خودمیزبان سایت فروشگاه اینترنتی
برخلاف راه‌اندازی سایت با کمک فروشگاه‌سازها، استفاده از سرویس‌های خودمیزبان می‌تواند کمی پیچیده باشد. حداقل، باید یک ارائه‌دهنده سرویس هاست انتخاب کنید، پلتفرم تجارت الکترونیک خود را مشخص کنید و فرایند نصب و تنظیم و راه‌اندازی را تجربه کنید.
عموما هیچ سرویس پشتیبانی مرکزی‌ای وجود ندارد که در صورت بروز مشکل با آن تماس بگیرید و درخواست کمک کنید. برای هر اشتباهی که رخ می‌دهد باید با یک سرویس ارائه‌دهنده خدمات تماس بگیرید و درخواست پشتیبانی فنی داشته باشید. همچنین این به معنای آن است که در بعضی موارد باید به گشتن در اسناد اینترنتی و الکترونیک عادت کنید. بار عیب‌یابی و تعمیر سایت در اکثر موارد بر دوش شماست. اگرچه با انتخاب گزینه‌های مناسب ارائه‌دهنده خدمات، مشکل خاصی را تجربه نخواهید کرد.
با گسترش کسب‌و‌کارتان می‌توانید یک کارشناس فنی یا حتی یک تیم توسعه‌دهنده حرفه‌ای را استخدام کنید تا از کیفیت بخش فنی وبسایتتان اطمینان حاصل کنید. استفاده از یک تیم برنامه‌نویس برای کسب‌و‌کارهای کوچک، گزینه مناسبی نیست زیرا با اطلاعات فنی کم هم می‌توانید از پس مشکلات خود بر بیایید. با استفاده از خدمات مدیریت محتوا مثل ووکامرس و پرستاشاپ، با مشکل خاصی روبرو نخواهید شد زیرا استفاده از خدمات این سرویس‌ها، آسان است.
با توجه به شرکت ارائه‌دهنده خدمات میزبانی سایت، هزینه‌ها می‌توانند با نسبتی مستقیم نسبت به رشد کسب و کارتان، بالا بروند.
حال که مزایا و معایب خدمات خودمیزبان و سلف‌هاست پلتفرم‌های اینترنتی را با یک‌دیگر مقایسه کردیم، نوبت آن است که به سراغ سرویس‌های فروشگاه‌ساز برویم.
پلتفرم فروشگاه ساز سایت فروشگاه اینترنتی
سرویس‌های میزبانی‌شده راه‌حلی جایگزین هستند که ارزش در نظر گرفته‌شدن دارند. این پلتفرم‌ها، راه‌حلی تما‌م‌عیار در یک پکیج هستند که خدمات هاستینگ را نیز در بر می‌گیرند. از قابلیت‌های این وب‌سایت‌ها می‌توان به اضافه‌کردن سبد خرید، وارد کردن لیست محصولات به صورت گروهی، دریافت درگاه بانکی، سئوی خودکار، پشتیبانی فنی دائمی، اتوماسیون و اتصال به بخش‌های مختلف فرایند فروش مثل انبارداری و ارسال اشاره کرد. در بیشتر موارد، شما مبلغی ماهیانه را با توجه به ارزش فروشگاه خود به این پلتفرم‌ها پرداخت می‌کنید. این در حالی است که اگر یک سرویس طولانی‌مدت تهیه کنید، این فروشگاه‌سازها به شما تخفیف می‌دهند.
با توجه به آن چه که گفته شد، فروشگاه‌سازها نسبت به پلتفرم‌های خودمیزبان، مزیتی مشخص و بدیهی دارند: مدیریت آن‌ها به مراتب آسان‌تر است. با وجود یک نرخ ثابت، شما خدمات میزبانی و هاست سایت فروشگاه اینترنتی خود را خواهید داشت و تیم پشتیبانی در هر زمانی که بخواهید، ترتیب نگرانی‌های شما را می‌دهند. بدیهی است که باید محصولات و کالاهایتان را خودتان در این سیستم وارد کنید اما یک فروشگاه‌ساز از انجام درست بخش‌های دیگر، اطمینان حاصل می‌کند.
اگر بخواهیم خلاصه و ساده بگوییم، پلتفرم‌های فروشگاه‌ساز سختی‌ها و موانع فنی را از بین می‌برند و می‌توانید با پشتیبانی سطح بالا و قابلیت‌های شخصی‌سازی محدودی که هر سرویسی دارد، بدون هیچ دردسری، کسب‌و‌کار آنلاین خود را مدیریت کنید.
شاید از خودتان بپرسید چه نکات منفی‌ای درباره سرویس‌های فروشگاه‌ساز وجود دارد؟
معایب پلتفرم فروشگاه ساز سایت فروشگاه اینترنتی
استفاده از فروشگاه‌سازها می‌تواند هزینه بیشتری را نسبت به خدمات خودمیزبان داشته باشد. همچنین با رشد کسب و کارتان و بازدیدهای بیشتر از فروشگاه اینترنتی شما، ترافیک مصرفی‌تان نیز افزایش می‌یابد و این می‌تواند به قیمت هزینه بیشتر ماهانه یا سالانه تمام شود.
یکی دیگر از مشکلات سرویس‌های فروشگاه‌ساز آن است که علیرغم وجود امکان شخصی‌سازی، اما این شخصی‌سازی چیزی نیست که به دنبالش باشید و گزینه‌های محدودی خواهید داشت. شما فقط می‌توانید از افزونه‌ها و قالب‌های از پیش تایید شده استفاده کنید. این از نظر امنیت اطلاعات و شبکه مفید خواهد بود اما در مواردی می‌تواند جلوی خلاقیت را بگیرد و امکانات وبسایتتان را با محدودیت مواجه کند. البته بسیاری از سرویس‌های فروشگاه‌ساز، امکاناتی را ارائه می‌دهند که در صورت درخواست مشتری، شخصی‌سازی و طراحی وب‌سایت، به صورت مخصوص و با توجه به نیازهای مشتری انجام شود.
حال نوبت پرسیدن سوال اصلی و اساسی است.
فروشگاه ساز یا سرویس خودمیزبان؟
پیش از آن که به راه‌اندازی وب‌سایت فروشگاه اینترنتی خود دست بزنید، باید تعیین کنید که استفاده از فروشگاه‌ساز برای کسب‌و‌کارتان بهتر است یا راه‌اندازه سایت با استفاده از پلتفرم‌های متداول؟ تفاوت اصلی بین سرویس فروشگاه‌ساز و خودمیزبان، به دست آوردن سادگی استفاده در ازای قابلیت‌های شخصی‌سازی است. در ازای آن، سرویس‌های فروشگاه‌ساز به شما اجازه می‌دهند که سریع‌تر و با زحمت کمتر فروشگاه اینترنتی خود را به راه بیندازید، آن را مدیریت کنید و سفارشات را با قیمتی منطقی دنبال کنید. هزینه راه‌اندازی سرویس فروشگاه‌ساز نسبت به سرویس خودمیزبان کمتر است اما با رشد کسب‌و‌کار، هزینه‌ها نیز افزایش خواهند یافت. همچنین بعضی از سرویس‌های فروشگاه‌ساز، به ازای تعداد سفارشاتی که دارید، مبلغی را از اعتبار شما کسر می‌کنند.
متاسفانه با سرویس‌های فروشگاه‌ساز، نمی‌توانید زیاد روی ظاهر یا بخش‌های خاص‌تر سایت خود، مانور بدهید و کاربردی بودنش را بهبود ببخشید. سایت‌های خودمیزبان چنین امکانی را فراهم می‌آورند. اما ممکن است راه‌اندازی و تنظیمات سایتتان کمی سخت‌تر باشد و بیشتر طول بکشد. همچنین با توجه به اهداف شما، صرف هزینه‌های متغیری به صورت کوتاه‌مدت نیاز خواهد بود. سرویس‌های خودمیزبان برای کسب‌و‌کارهایی که به جای محصول و کالا، خدمات ارائه می‌دهند، گزینه بهتری است.
مواردی که باید برای انتخاب پلتفرم سایت فروشگاه اینترنتی در نظر بگیرید
1- آیا نیاز به راه‌اندازی سریع و آسان دارید؟ اگر جوابتان بله است، سرویس‌های فروشگاه‌ساز مناسب کار شما هستند.
2- آیا می‌خواهید به کدهای سایتتان دسترسی داشته باشید تا آن‌ها را تغییر بدهید؟ از پلتفرم خودمیزبان استفاده کنید تا کنترل کامل داشته باشید.
3- چه امکاناتی برای سایت فروشگاه آنلاین شما ضروری هستند؟ اگر به افزونه‌های شخصی‌سازی‌شده نیاز دارید یا می‌خواهید امکاناتی منحصربه‌فرد را اضافه کنید، پلتفرم خودمیزبان بهترین گزینه است. در غیر این‌صورت، یعنی هنگامی که از امکانات متداول یک سایت فروشگاه آنلاین استفاده می‌کنید، فروشگاه‌سازها نیاز شما را برآورده خواهند کرد.
4- بودجه ماهیانه شما چقدر است؟ با توجه به این موضوع و میزان ترافیک و بازدید ماهانه، هر کدام از این سرویس‌ها می‌توانند برای شما مناسب باشند.
5- آیا می‌خواهید خودتان کارهای سئو را انجام دهید؟ پلتفرم خودمیزبان به شما قابلیت‌های مدیریت بیشتری می‌دهد.
6- آیا سرویسی با پشتیبانی 24 ساعته در 7 روز هفته در ازای کمترین هزینه می‌خواهید؟ فروشگاه‌سازها کارشناسانی دارند که می‌توانند به عیب‌یابی و تصحیح اشتباهات کمک کنند.
7- چه تعداد محصول و گزینه‌های خرید خواهید داشت؟ باید در انتخابتان رشد کسب‌و‌کار و هزینه‌های آتی این رشد را در نظر بگیرید.
سخن نهایی
پیش از آن که کسب و کار آنلاین خود را راه‌اندازی کنید، باید تشخیص دهید که چه نیازهایی برای یک فروشگاه آنلاین دارید. همچنین موارد و نکاتی ضروری برای راه‌اندازی سایت فروشگاه اینترنتی وجود دارد که باید در مسیر موفقیت، حتما آن‌ها را رعایت کنید. در این مقاله سعی کردیم که مقایسه‌ای بین خدمات فروشگاه‌سازها و خدمات خودمیزبان سایت‌های اینترنتی انجام دهیم. امیدواریم که این مطلب در انتخاب گزینه درست، به شما کمک کرده باشد.
عالی بود.