پیش‌تر به شما توضیح دادیم که مارکت پلیس (Marketplace) چیست و گفتیم که چه تفاوت‌های جزئی‌ای با مدیریت یک سایت فروشگاه آنلاین دارد. اکنون که بهترین مارکت پلیس های جهان به ارزشی بالغ بر پنج هزار میلیارد دلار رسیده‌اند، بد نیست نگاهی بیندازیم به روند ها و آینده مدل‌های بازارگاه‌ها یا مارکت‌ها.
پس از یک سال و نیم پر فراز و نشیب به خاطر بحران جهانی ویروس کرونا، بسیاری از مدل‌های قدیمی شکست خوردند و تغییرات با توجه به شرایط، یک اصل بسیار حیاتی برای بقا به شما می‌رود. با هم می‌بینیم که کدام مدل‌های مارکت پلیس توانستند در دوران قرنطینه و افزایش میزان خریدهای آنلاین به موفقیت برسند، در چه حوزه‌ای رشدی جهانی در حال رخ دادن است و ترندهای معمول مارکت پلیس‌ها از کجا نشات می‌گیرد.
در این دوران که شاخص سهام نزدک (Nasdaq) که از مهم‌ترین شاخص‌های بورسی در ایالات متحده است و تعداد بسیار زیادی از شرکت‌های تکنولوژی در آن فعالیت دارند، پنجاه درصد رشد کرده است، شاهد آن هستیم که اعداد و ارقام به شکل عجیب و غریبی تغییر می‌کنند. از بازار رمزارزها گرفته تا ثروت اشخاصی مثل جف بزوس و ایلان ماسک، همگی شاهد بر تغییرات چشمگیر دنیای تجارت هستند. یکی از حوزه‌هایی که به صورت مستقیم تحت تاثیر بحران شیوع کرونا قرار گرفته است، بازار تجارت الکترونیک و خرید و فروش آنلاین است.
بشر در این یک سال و چند ماه، با کمک تکنولوژی و تبدیل فرایندهای قدیمی به نمونه‌های مشابه دیجیتال، قدمی بزرگ در تطبیق‌پذیری برداشت. همین امر، سبب کسب نتایجی از سوی شرکت‌های مختلف شد که غیرمنتظره بود. دور از انتظار نبود که مارکت‌پلیس‌ها به شکل ویژه‌ای از شرایط بهره‌مند شدند. مخصوصا در حوزه‌هایی مثل صنعت غذا، بهداشت و سلامت و تجارت الکترونیک، مارکت‌پلیس‌ها حرفی برای گفتن داشتند.
فهرست مطالب
مارکت‌پلیس‌ها از بازار تکنولوژی پیشی گرفته‌اند
از ژانویه 2020 تا ماه می سال 2021، ارزش مارکت‌پلیس‌های تک‌شاخ – یعنی مارکت‌پلیس‌هایی که ارزشی بیش از یک میلیارد دلار دارند – هفتاد درصد پیشرفت داشته است. یعنی بیست درصد بیشتر از شاخص نزدک. در این مدت، آمازون از 871 میلیارد دلار، به ارزشی بالغ بر 1.6 تریلیون دلار رسید.
در میان دسته‌بندی‌هایی که بیشترین افزایش ارزش را با شیوع ویروس کرونا داشتند، صنعت مد و فشن با رشد 142 درصدی، صنعت دلیوری غذا با رشد 132 درصدی و حوزه بهداشت و درمان دیجیتال با رشد 120 درصدی، گوی سبقت را از دیگر دسته‌بندی‌ها ربودند. این روند با شروع همه‌گیری کرونا آغاز شده و امسال نیز همین روند در حال تکرار شدن است. حوزه‌هایی که به نحوی با این بیماری ارتباط دارند، توانستند خود را بالا بکشند و از شرایط به وجود آمده، بهره لازم را ببرند.
رشد بی‌سابقه سرمایه‌گذاری در مارکت‌پلیس‌ها
سرمایه‌گذاری روی آینده استارتاپ‌هایی که از مدل مارکت پلیس استفاده می‌کنند به شکل چشم‌گیری افزایش یافته است. بر اساس آماری که تا ماه می 2021 محاسبه شده است، 46 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خطرپذیر روی مارکت‌پلیس‌های مختلف انجام گرفته است.
این در حالی است که از این 46 میلیارد دلار، بازار آسیا (به جز چین) و آمریکا، هر کدام با 15 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری، بیشترین تاثیر را در این اعداد و ارقام داشتند. چنین اعدادی تا کنون بی سابقه است و همانطور که در نمودار پایین مشاهده می‌کنید، انتظار می‌رود که تا پایان سال 2021 میزان کل سرمایه‌گذاری روی مارکت‌پلیس‌ها به رقم بی‌سابقه 132 میلیارد دلار برسد. این در حالی است که در سال 2020، به طور کلی، 59 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری روی مارکت‌پلیس‌ها شده بود.
چنین موضوعی، نشان از اهمیت و پشتیبانی بی‌دریغ سرمایه‌گذاران از مارکت‌پلیس‌های نوظهور می‌دهد. وقتی مارکت‌پلیس‌های نوظهور چنین آمار خوبی دارند، مشخص است که خطر خاصی، مارکت‌پلیس‌های معروف را تهدید نمی‌کند.
یک چهارم تمام استارتاپ‌های میلیارد دلاری، مارکت پلیس هستند
اکنون بیش از 370 مارکت پلیس خصوصی در جهان وجود دارند که بیش از یک میلیارد دلار ارزشگذاری می‌شوند و سهم 30 تای برتر آن‌ها، چیزی حدود 79 درصد ارزش کل – یعنی 3.9 تریلیون دلاری – این 370 مارکت‌پلیس است. از ژانویه سال 2020، 81 شرکت جدید در این لیست دیده می‌شود.
آینده مارکت پلیس ها در جهان پس از کووید-19
همانطور که از اعداد و ارقام برمی‌آید، اکنون که بیش از 60 درصد تمام افراد بالغ در جهان، در اینترنت حضور دارند، عرصه معاملات دیجیتال با اقبال عمومی بیشتری مواجه شده است. میزان هزینه‌های مردم جهان برای خدمات و محصولات مختلف، در سال چیزی حدود 40 تریلیون دلار می‌شود.
در حالی که بیماری کرونا ارزش بسیاری از مارکت پلیس های آنلاین را با افزایش چشم‌گیری مواجه کرده است، هنوز هم کسر بسیار بزرگی از مصرف‌کنندگان و خریداران ترجیح می‌دهند که خرید خود را دیجیتالی انجام ندهند. این یعنی از تمام پتانسیل مارکت‌پلیس‌ها بهره‌برداری نشده است و می‌توانیم شاهد رشد چشم‌گیرتر آن‌ها در آینده باشیم. برای جذب و جلب رضایت خریداران، مارکت‌پلیس‌ها به صورت فزاینده تلاش می‌کنند که زنجیره ارزش را عملیاتی کنند و از آخرین تکنولوژی‌های روز در پلتفرم‌های خود استفاده کنند. چنین موضوعی، باعث می‌شود که تکنولوژی را نیز به سمت جلو هدایت کنند.
