فروشگاه آنلاین و مارکت پلیس هر دو برای مقاصد تجارت اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ در حقیقت هدف هر دو، فروش محصولات و خدمات به صورت آنلاین است. اما تفاوت‌هایی اساسی میان آن‌ها و مدیریتشان وجود دارد. اما این تفاوت‌ها چیست؟ اگر شک دارید که باید یک فروشگاه آنلاین برای خود راه بیندازید یا مارکت پلیس جدیدی را بسازید و فروشندگان محصولات و خدمات را میزبانی کنید، با ما همراه باشید تا تفاوت های مارکت پلیس و سایت فروشگاه آنلاین را بشناسید.
فهرست مطالب
تفاوت مارکت پلیس و سایت فروشگاه آنلاین
یک مارکت پلیس پلتفرمی آنلاین است که مدیر سایت به فروشندگان شخص ثالث اجازه فروش در آن را به خریداران خود می‌دهد. فروشندگان مختلف می‌توانند در مارکت پلیس ها محصولات خود را عرضه کنند. مارکت پلیس مالک محصولاتی که در آن به فروش می‌رسد نیست. مارکت پلیس از مشتریان مبلغی را دریافت نمی‌کند بلکه از روی فروش فروشندگان خود، مبلغی را به عنوان کمیسیون برمی‌دارد. در حقیقت، پلتفرمی برای فروشندگان و خریداران است. درست شبیه چیزی که شما در بازارچه‌های واقعی می‌بینید.
در سوی دیگر، سایت‌های فروشگاه آنلاین وجود دارند که معمولا یک یا چند نوع برند را در یک دسته‌بندی خاص به فروش می‌رسانند. محصولات و موجودی سایت، متعلق به خود فروشگاه است. فروشنده باید مالیات بر ارزش افزوده را بپردازد و مبلغ خرید را مستقیما از خریدار دریافت می‌کند. در یک سایت فروشگاه آنلاین، امکان ثبت نام به عنوان فروشنده وجود ندارد. سایت فروشگاه آنلاین درست مانند یک فروشگاه معمولی است. همانطور که گفته شد، معمولا فروشگاه‌های آنلاین محصولاتی در یک دسته‌بندی خاص دارند و نیازهای خاصی از خریداران را هدف گرفته‌اند. به این فروشگاه‌ها، تک فروشنده و تک‌منظوره نیز گفته می‌شود. زیرا معمولا یک مدیر در این فروشگاه‌ها وجود دارد و عملیات فروش محصولات توسط او مدیریت می‌شود.
به عبارت دیگر، یک مارکت پلیس می‌تواند یک سایت فروشگاه اینترنتی باشد اما تمام سایت‌های فروشگاه اینترنتی، لزوما یک مارکت‌پلیس نیستند. شاید تمییز دادن فروشگاه اینترنتی ساده و یک مارکت پلیس سخت به نظر برسد اما در این مقاله تعدادی از تفاوت‌های میان این دو را توضیح می‌دهیم تا دیدی مناسب نسبت به مفهوم این دو پلتفرم فروش آنلاین داشته باشید.
1- روش‌های بازاریابی و انتخاب بازار هدف
اهمیت بسیار زیادی دارد که درکی درست از مفهوم بازاریابی و شناختن استراتژی‌های درست بازاریابی داشته باشید و بدانید که انتخاب بازار هدف در یک مارکت پلیس و فروشگاه آنلاین چطور کار می‌کند.
در فروشگاه اینترنتی و ایکامرس شما معمولا خریداران را هدف قرار می‌دهید؛ اما در یک مارکت‌پلیس، شما باید هم روی جذب فروشندگان و هم خریداران تمرکز کنید. زیرا فروشندگان قلب کسب و کار شما هستند.
در ایکامرس، فروشنده‌ی واحد باید برای جذب مخاطب به سایت فروشگاه آنلاین خود هزینه‌ای را صرف کند. اما وقتی که خریدار سبد خرید خود را تکمیل کند، فرایند پردازش ساده‌تر است؛ زیرا محصولاتی از یک شرکت را تهیه می‌کنند. اما در سوی دیگر، مارکت‌پلیس‌ها از مزیت فعالیت کاربران مختلف بهره می‌برند. از آن‌جایی که فروشندگان زیادی در مارکت‌پلیس‌ها حضور دارند، هر کدام از آن‌ها نقشی جزئی را در جذب خریدار ایفا می‌کنند. هر چه خریداران از خرید خود راضی‌تر باشند و خریدهای بیشتری در مارکت‌پلیس انجام بدهند، محبوبیت و شهرت مارکت‌پلیس افزایش می‌یابد و موفقیت آن افزایش پیدا می‌کند.
2- مقیاس پذیری
مارکت پلیس به خودی خود هیچ محصولی را نمی‌خرد و به فروش نمی‌رساند. در نتیجه خطرات و ریسک‌های مالی کمتری نسبت به یک فروشگاه اینترنتی دارد. زیرا دومی باید مدام روی کالاها و موجودی خود سرمایه‌گذاری کند. در نهایت هم مشخص نیست که آیا اصلا می‌تواند این محصولات را به فروش برساند یا نه و چه زمانی سرمایه‌اش برمی‌گردد. البته یک فروشنده در مارکت‌پلیس نیز چنین ریسکی را به جان می‌خرد و اگر به فکر فروش محصولات خود در یک مارکت‌پلیس هستید، توجه داشته باشید که از این نظر تفاوتی شامل حال شما نمی‌شود.
همانطور که اشاره شد، مارکت‌پلیس‌ها با سادگی بیشتری می‌توانند کار خود را بسط دهند و گسترده شوند. جذب فروشندگان جدید به معنای جذب مشتریان جدید خواهد بود و همین موضوع، سبب پیشرفت سریع‌تر آن‌ها نسبت به یک فروشگاه آنلاین تک‌منظوره بشود. وقتی که ترافیک افزایش یابد، نیاز به جذب فروشندگان جدیدی وجود دارد که بتوانند به نسبت تقاضا، عرضه نیز داشته باشند. اما مالک مارکت‌پلیس هیچ نگرانی‌ای برای هزینه‌های گزاف برای خرید محصول و کالا و سرمایه‌گذاری روی انبارداری ندارد.
3- تنوع محصولات مارکت پلیس و سایت فروشگاه آنلاین
در نظر داشته باشید که هر چه محصولات بیشتری را به فروش برسانید، بازدیدکنندگان بیشتری وجود خواهند داشت که کالای مورد نظر خود را پیدا کرده‌اند و مایل به خرید هستند. همچنین نرخ تبدیل سایت شما نیز بهبود پیدا می‌کند. معمولا محصولات متنوع و زیاد این‌گونه به نظر می‌آید که نیاز به بازاریابی بیشتری برای جلب توجه بازدیدکنندگان دارد.
قانون 20/80 یکی از راهکارهایی است که در توسعه مارکت‌پلیس مناسب است. این یعنی تعداد کمی از محصولات، بیشترین میزان فروش سایت شما را تشکیل خواهند داد. گاهی اوقات، تعداد زیاد محصولات روی فروش محصول دیگری که با اقبال بیشتری مواجه است، تاثیر منفی می‌گذارد. در فروشگاه‌های آنلاین، اصل 20/80 حکم می‌کند که از شر محصولاتی که به فروش نمی‌روند، با کاهش چشم‌گیر قیمت، خلاص شوید.
برعکس در مارکت‌پلیس‌ها، وقتی که کالایی به فروش نمی‌رود، شما می‌توانید با فشردن یک دکمه آن را غیرفعال کنید. البته این موضوع همچنان برای فروشنده با ضرر همراه خواهد بود و نمی‌تواند محصول خود را به فروش برساند. از این نظر، فروشگاه آنلاین منحصربه‌فرد، دارای مزیت بیشتری است. زیرا در نهایت کالا، هرچند با قیمتی کمتر، به فروش می‌رسد.
4- زمان و هزینه
ساختن یک وب‌سایت ایکامرس می‌تواند کار آسان یا سختی باشد. شما می‌توانید سایت منحصربه‌فرد خود را طراحی کنید یا از بهترین فروشگاه‌سازهای بازار استفاده کنید. اما راه‌اندازی و نگهداری از سایت فروشگاه آنلاین با دردسرهایی هم همراه است. پس هزینه و زمان زیادی برای راه‌اندازی و مدیریت آن صرف خواهد شد. اما در یک مارکت‌پلیس، در حالی که همه چیز آماده باقی می‌ماند، شما می‌توانید ثبت نام کنید، لیست فروش خود را بسازید و در نهایت محصولاتتان را بدون صرف زمان یا هزینه اضافی، به فروش برسانید.
از آن‌جایی که وبسایت‌های ایکامرس سرمایه‌گذاری اولیه بیشتری نیاز دارند، زمان بیشتری نیاز است تا بتوانید به سوددهی برسید. اما اگر مالک یک مارکت‌پلیس باشید، سود ثابتی را با توجه به گرفتن درصد از میزان فروش فروشندگانتان به دست می‌آورید.
بسته به حجم تراکنش‌ها، این پول معمولا دوباره روی توسعه محصول و سرعت بخشیدن به رشد استفاده می‌شود.
5- کسب و کار حجم انبوه
برای مارکت‌پلیس‌ها، حاشیه سود نسبت به سایت‌های ایکامرس و فروشگاه آنلاین پایین‌تر است. دلیل این موضوع، دریافت کمیسیون اندک نسبت به هر فروش است. از طرفی دیگر، فروشندگان نیز به دلیل پرداخت این نرخ کمیسیون، سود کمتری را از فروش به دست می‌آورند. چیزی که فروش در یک مارکت‌پلیس یا سرمایه‌گذاری در آن را سودده می‌کند، حجم معاملاتی است که صورت می‌گیرد. هر چه تعداد فروش‌ها افزایش یابد، مالک مارکت‌پلیس سود بیشتری را به دست می‌آورد. این موضوع برای فروشندگان نیز صدق می‌کند و هر چه بیشتر بفروشند، نرخ کمیسیونی که پرداخت می‌کنند در برابر سود انبوهی که به دست آورده‌اند، ناچیزتر خواهد شد.
6- شاخص‌های عملکردی کاربران و تعیین ترندها
شاخص‌های عملکردی مختلفی وجود دارند که می‌توانید با کمک آن‌ها ترندهای بازارها را شناسایی کنید. این شاخص‌ها به جهت‌گیری قیمت‌ها نیز اشاره می‌کنند. با کمک این شاخص‌ها مارکت‌پلیس‌ها می‌توانند فروش خود را به صورت جزئی‌تر بررسی و تحلیل کنند. همچنین با این شاخص‌ها، شناسایی محصولات پرفروش و فروشندگان بهتر، کار ساده‌ای خواهد بود. در نتیجه، بهترین و تاثیرگذارترین معیارها را می‌توانید اتخاذ کنید و محتوایی را تبلیغ کنید که کاربرانتان واقعا دوست دارند. معمولا مارکت‌پلیس‌ها ابزار تحلیل آماری مختلفی را برای فروشندگان خود در نظر می‌گیرند.
از طرف دیگر، استفاده از ابزار تحلیل آماری مثل گوگل آنالیتیکس به فروشندگان ایکامرس کمک می‌کند که بدون صرف هزینه خاصی، به مهم‌ترین داده‌های سایت خود دسترسی داشته باشند.
7- مخاطبان درگیر
مخاطبانی که در صفحه محصولات یا پست‌های شبکه‌های اجتماعی فروشگاه مشارکت می‌کنند برای یک کسب و کار آنلاین بسیار اهمیت دارند. فرقی ندارد که پلتفرم، یک سایت فروشگاه آنلاین باشد یا یک مارکت‌پلیس. مارکت‌پلیس‌ها همیشه تراکنش‌محور بوده‌اند و هدف آن‌ها وصل کردن خریداران و فروشندگان به یکدیگر بوده است. آن‌ها معمولا روی افزایش تمایل بازدیدکنندگان به سمت انجام تراکنش و تکمیل خرید و افزایش محصولات فروشندگان خود تمرکز می‌کنند. در حقیقت مارکت‌پلیس‌ها از مزیت‌های شبکه بهره می‌گیرند؛ خریداران بیشتر، فروشندگان بیشتری را جذب می‌کنند و بالعکس.
درگیر کردن مخاطبان در یک فروشگاه اینترنتی زمان‌برتر و هزینه‌برتر است. حتی پس از آن که تجربه خود را به دست بیاورید، همچنان ممکن است که افراد اشتباهی را هدف قرار داده باشید. شبکه‌های اجتماعی مختلف مثل اینستاگرام، تلگرام و توییتر یک راه درخشان برای افزایش نرخ مشارکت کسب و کار فروشگاه اینترنتی هستند.
8- اعتماد
ساختن اعتماد امری اساسی و الزامی برای فروش آنلاین، چه در سایت فروشگاه اینترنتی و چه در یک مارکت‌پلیس، است. کاربرانتان باید به پلتفرم شما اعتماد داشته باشند. 67 درصد خریداران، اگر پیش‌تر از یک مارکت‌پلیس خرید کرده باشند، به آن اعتماد می‌کنند؛ حتی اگر فروشنده محصولی که تمایل به خریدش دارند، برایشان غریبه باشد. در زمینه تجربه رضایت‌بخش، 54 درصد خریداران برای خرید از همان مارکت‌پلیس دوباره اقدام خواهند کرد.
مشخص است که اعتماد، بخشی کلیدی از این تجربه است. در یک وب‌سایت فروشگاه آنلاین ساختن این اعتماد کار سخت‌تری است. اما از آن‌جایی که یک فروشنده واحد وجود دارد، در صورتی که کاربری تجربه یک خرید رضایت‌بخش را داشته باشد، با احتمال بیشتری برای خرید دوباره باز خواهد گشت. همچنین فاکتور تخصصی بودن سایت آنلاین، این احتمال را افزایش می‌دهد که با یک تجربه خرید که با رضایت همراه بوده، شما بتوانید مشتری را از رقبایتان بربایید.
9- جنبه‌های فنی مارکت پلیس
در حال حاضر ابزارهای بسیار بسیار زیادی برای طراحی و ساخت یک وب‌سایت فروشگاه آنلاین در دسترس هستند. محبوب‌ترین آن‌ها ووکامرس، افزونه سرویس تولید محتوا بر پایه وردپرس است. شما می‌توانید با چند کلیک ساده سایت خود را راه بیندازید و به سادگی هرچه تمام‌تر محصولاتتان را به آن اضافه کنید.
در حالی که برای ساخت یک وب‌سایت فروشگاه آنلاین نیاز دارید که نیازهای روز را بشناسید و به طور کلی از ترندها پیروی کنید، برای راه‌اندازی یک مارکت‌پلیس که خود را از دیگر رقبایش متمایز می‌کند، به یک طراحی ویژه و منحصر به فرد نیاز دارید. باید یک API قدرتمند را به فروشندگان و کاربران خود ارائه بدهید، باید نرم‌افزاری بر پایه خدمات ابری داشته باشید و کارها را ساده‌تر کنید. همچنین باید یک دیتابیس مقیاس‌پذیر داشته باشید که برای استفاده فروشگاه‌های مختلف کاربردی باشند.
یک مارکت‌پلیس قدرتمند باید استراتژی‌های اومنی‌چنل را داشته باشد. این یعنی کانال‌هایی از قبیل شبکه موبایل، رسانه‌های اجتماعی و مغازه‌ها و مجراهای فیزیکی با یکدیگر هماهنگی کامل داشته باشند تا تجربه‌ای دلچسب از خرید را برای مشتریان و خریداران بسازند. ساختن این هارمونی برای مدیران مارکت‌پلیس‌ها، با توجه به فروشندگان متعدد، کار سختی است و رسیدن به چنین هدفی، نشان از موفقیت یک مارکت‌پلیس است.
10- راهبری پیچیده‌تر مارکت پلیس
در یک مارکت‌پلیس، محصولات در یک دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند و معمولا کمتر پیش می‌آید که دسته‌بندی‌ها دقیق و درست باشد. شما باید مدام توضیحات محصولات را بخوانید تا از خرید محصول درست اطمینان حاصل کنید. این موضوع به دلیل فروشندگان مختلف با لیست‌های فروش متفاوت است. البته که مارکت‌پلیس‌ها تلاش می‌کنند این خطاها را بکاهند تا تجربه خرید بهتری را به ارمغان بیاورند. اما بسیاری از اوقات، به دلیل حجم بالای محصولات، چنین کاری با موفقیت کامل همراه نیست.
اما در یک فروشگاه آنلاین تک‌منظوره، همه چیز به درستی دسته‌بندی شده است و خریداران می‌توانند محصولات مورد نظر خود را به سادگی هر چه تمام‌تر، با توضیحات درست، پیدا کنند. همچنین فرایند انتخاب گزینه‌های خرید و ارسال کالا نیز ساده‌تر هستند. زیرا خریداران تنها با یک فروشنده سر و کار دارند و معمولا مشکلات کمتری در تامین محصولات و توزیع آن‌ها پیش می‌آید.
در صورتی که خرید دچار مشکلی باشد، مثلا کارت گارانتی ارسال نشده باشد، خریدار باید با مارکت‌پلیس در ارتباط باشد و از طریق بخش پشتیبانی مارکت‌پلیس مشکل خود را پیگیری کند. چنین چیزی در یک فروشگاه آنلاین وجود ندارد و معمولا بخش پشتیبانی سایت به صورت مستقیم با کاربران در تماس خواهد بود. این امر، به پیگیری سریع‌تر و بهتر مشکل کمکی اساسی می‌کند.
